PSU คืออะไร
PSU (Power Supply Unit) หรือที่นิยมเรียกสั้นๆ ว่า Power Supply คืออุปกรณ์ฮาร์ดแวร์ที่ทำหน้าที่แปลงกระแสไฟฟ้าสลับ (AC) จากเต้ารับไฟฟ้าบ้านให้เป็นกระแสไฟฟ้าตรง (DC) ในระดับแรงดันที่เหมาะสมและเสถียร เพื่อจ่ายไฟเลี้ยงให้กับส่วนประกอบต่าง ๆ ภายในเครื่องคอมพิวเตอร์ทั้งหมด
หน้าที่สำคัญ:
- แปลงและจ่ายไฟ: แปลงไฟ AC จากปลั๊กผนังเป็นไฟ DC ที่มีแรงดันและกระแสไฟฟ้าที่เหมาะสม (เช่น +12V, +5V, +3.3V) เพื่อป้อนให้กับเมนบอร์ด, CPU, การ์ดจอ, ฮาร์ดดิสก์/SSD และอุปกรณ์อื่น ๆ
- ควบคุมแรงดัน: รักษาแรงดันไฟฟ้าให้คงที่และเสถียร เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับอุปกรณ์จากความผันผวนของกระแสไฟ
- ป้องกันระบบ: มีวงจรป้องกันกระแสไฟเกิน (Over current Protection), แรงดันไฟเกิน (Over voltage Protection), ไฟฟ้าลัดวงจร (Short Circuit Protection) เป็นต้น เพื่อความปลอดภัยของคอมพิวเตอร์และผู้ใช้งาน
- ระบายความร้อน: มีพัดลมในตัวเพื่อช่วยระบายความร้อนที่เกิดขึ้นจากการทำงานของ PSU เอง
เกร็ดน่ารู้:
- กำลังวัตต์ (Wattage): เป็นค่าที่บ่งบอกถึงกำลังไฟสูงสุดที่ PSU สามารถจ่ายได้ การเลือก PSU ควรมีกำลังวัตต์ที่เพียงพอต่อความต้องการของอุปกรณ์ทั้งหมดในเครื่อง (โดยเฉพาะ CPU และการ์ดจอ) และควรมีกำลังวัตต์สำรองไว้เล็กน้อยเพื่อประสิทธิภาพที่ดีและอายุการใช้งานที่ยาวนาน
- มาตรฐาน 80 PLUS Certification: เป็นมาตรฐานที่บ่งบอกถึงประสิทธิภาพในการแปลงพลังงานของ PSU โดยมีระดับต่างๆ เช่น 80 PLUS Bronze, Silver, Gold, Platinum และ Titanium ยิ่งระดับสูงเท่าไหร่ ประสิทธิภาพการแปลงพลังงานก็จะยิ่งสูงขึ้น ซึ่งหมายถึงการสูญเสียพลังงานในรูปของความร้อนน้อยลง และประหยัดไฟมากขึ้น
- Modular/Semi-Modular/Non-Modular:
- Modular: สายเคเบิลสามารถถอดเข้า-ออกได้ทั้งหมด ทำให้จัดสายไฟได้ง่ายและลดความรกภายในเคส
- Semi-Modular: สายเคเบิลพื้นฐาน (เช่น 24-pin ATX, 8-pin CPU) จะติดมากับ PSU ส่วนสายอื่นๆ สามารถถอดเข้า-ออกได้
- Non-Modular: สายเคเบิลทั้งหมดติดมากับ PSU ไม่สามารถถอดได้
- Rail: PSU สมัยใหม่มักจะมี +12V rail มากกว่าหนึ่ง ซึ่งแต่ละ rail จะจ่ายไฟให้กับอุปกรณ์เฉพาะ เพื่อให้การจ่ายไฟมีเสถียรภาพมากขึ้น
คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง:
- Wattage: กำลังไฟสูงสุดที่ PSU จ่ายได้
- Efficiency: ประสิทธิภาพในการแปลงพลังงาน
- 80 PLUS: มาตรฐานประสิทธิภาพของ PSU
- Modular: คุณสมบัติของสายไฟที่สามารถถอดได้
- AC/DC: กระแสไฟฟ้าสลับ/กระแสไฟฟ้าตรง
อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง:
- เมนบอร์ด (Mainboard): PSU จ่ายไฟหลักให้กับเมนบอร์ด
- CPU (หน่วยประมวลผลกลาง): รับไฟเลี้ยงจาก PSU โดยตรงผ่านสาย 8-pin (หรือ 4+4-pin) EPS/ATX
- การ์ดจอ (Graphics Card): การ์ดจอประสิทธิภาพสูงต้องการไฟเลี้ยงเพิ่มเติมจาก PSU ผ่านสาย PCIe Power Connector (6-pin, 8-pin, หรือ 12-pin)
- ฮาร์ดดิสก์/SSD: รับไฟเลี้ยงผ่านสาย SATA Power Connector
- พัดลมเคส (Case Fans): รับไฟเลี้ยงผ่านสาย Molex หรือ SATA Power Connector