RDNA คืออะไร
RDNA (Radeon DNA) คือชื่อสถาปัตยกรรมหน่วยประมวลผลกราฟิก (GPU microarchitecture) และชุดคำสั่งประกอบที่พัฒนาโดย AMD เป็นผู้สืบทอดสถาปัตยกรรม Graphics Core Next (GCN) เดิม โดย RDNA ถูกออกแบบมาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพด้านการเล่นเกมและเวิร์คโหลดการประมวลผลกราฟิกที่ทันสมัย เน้นการปรับปรุงประสิทธิภาพต่อวัตต์ และความสามารถในการประมวลผล Ray Tracing รวมถึง Machine Learning
หน้าที่สำคัญ:
- ประมวลผลกราฟิกสำหรับเกม: RDNA ถูกออกแบบมาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการเรนเดอร์กราฟิกของเกม โดยมีการปรับปรุงหน่วยประมวลผล (Compute Units) และ Pipeline การเรนเดอร์ เพื่อให้ได้เฟรมเรตที่สูงขึ้นและภาพที่สวยงามยิ่งขึ้น
- รองรับ Ray Tracing: สถาปัตยกรรม RDNA ในเวอร์ชันหลังๆ (RDNA 2, RDNA 3, RDNA 4) ได้เพิ่ม Ray Accelerators หรือหน่วยประมวลผล Ray Tracing โดยเฉพาะ เพื่อให้การคำนวณการสะท้อนของแสงและเงาแบบเรียลไทม์เป็นไปได้อย่างสมจริงและมีประสิทธิภาพ
- เพิ่มประสิทธิภาพต่อวัตต์ (Performance per Watt): RDNA มุ่งเน้นไปที่การส่งมอบประสิทธิภาพที่สูงขึ้นโดยใช้พลังงานน้อยลง ทำให้เหมาะสำหรับการ์ดจอทั้งในเดสก์ท็อปและแล็ปท็อป
- ปรับปรุงแคช (Cache Hierarchy): มีการออกแบบระบบแคชแบบหลายระดับ (Multi-level Cache Hierarchy) เช่น AMD Infinity Cache เพื่อลด Latency ในการเข้าถึงข้อมูล และเพิ่ม Bandwidth ของหน่วยความจำ ซึ่งส่งผลให้ประสิทธิภาพโดยรวมของ GPU ดีขึ้น
- รองรับเทคโนโลยีใหม่ๆ: RDNA เป็นรากฐานสำคัญในการรองรับเทคโนโลยีและฟีเจอร์ใหม่ๆ เช่น AMD FidelityFX Super Resolution (FSR) สำหรับการอัปสเกลภาพ และการประมวลผลมีเดียเอนจิ้นคู่ (Dual Media Engine) สำหรับการเข้ารหัส/ถอดรหัสวิดีโอ 8K60 สำหรับ HEVC และ AV1
เกร็ดน่ารู้:
- การเปลี่ยนผ่านจาก GCN: RDNA ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญจากสถาปัตยกรรม GCN ที่ AMD ใช้มาอย่างยาวนาน โดย RDNA มีการปรับปรุงโครงสร้างภายในหลายส่วน เช่น การปรับปรุง Workgroup Processors (WGPs) และการรองรับ Wave32 (การประมวลผล 32 Threads พร้อมกัน) เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความยืดหยุ่น
- หลายเวอร์ชัน: RDNA ได้รับการพัฒนามาหลายเวอร์ชันอย่างต่อเนื่อง โดยแต่ละเวอร์ชันจะมีการปรับปรุงและเพิ่มฟีเจอร์ใหม่ๆ:
- RDNA 1: เปิดตัวพร้อมการ์ดจอ Radeon RX 5000 series (Navi) เป็นสถาปัตยกรรมแรกของ RDNA ที่มุ่งเน้นประสิทธิภาพต่อวัตต์ที่ดีขึ้น
- RDNA 2: เปิดตัวพร้อมการ์ดจอ Radeon RX 6000 series (Big Navi) และเป็นสถาปัตยกรรมหลักของเครื่องเกมคอนโซลยุคใหม่ (PlayStation 5, Xbox Series X/S) ที่เพิ่มคุณสมบัติ Ray Tracing และ AMD Infinity Cache
- RDNA 3: เปิดตัวพร้อมการ์ดจอ Radeon RX 7000 series (Navi 3x) เป็นสถาปัตยกรรมแรกที่ใช้การออกแบบแบบ Chiplet ใน GPU และเพิ่ม AI Accelerators
- RDNA 4: กำลังจะเปิดตัวพร้อมการ์ดจอ Radeon RX 9000 series (Navi 4x) คาดว่าจะมีการปรับปรุงประสิทธิภาพ Ray Tracing และ AI Capabilities ให้ดียิ่งขึ้นไปอีก
- เป็นหัวใจของ Radeon Graphics: การ์ดจอ AMD Radeon ในปัจจุบันตั้งแต่ซีรีส์ RX 5000 เป็นต้นมา รวมถึง iGPU ใน APU ตระกูล Ryzen บางรุ่น ใช้สถาปัตยกรรม RDNA เป็นพื้นฐาน
- การแข่งขันกับ NVIDIA: RDNA ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อแข่งขันโดยตรงกับสถาปัตยกรรม Ada Lovelace (NVIDIA GeForce RTX 40 series) และรุ่นก่อนหน้าอย่าง Ampere (RTX 30 series) ของ NVIDIA ในตลาดกราฟิกการ์ดประสิทธิภาพสูง
คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง:
- GPU (Graphics Processing Unit): หน่วยประมวลผลกราฟิก
- GCN (Graphics Core Next): สถาปัตยกรรม GPU รุ่นก่อนหน้าของ AMD
- Ray Tracing: เทคโนโลยีการเรนเดอร์กราฟิกที่จำลองการเคลื่อนที่ของแสงเพื่อให้เกิดเงา การสะท้อน และการหักเหของแสงที่สมจริง
- AMD Infinity Cache: เทคโนโลยีแคชขนาดใหญ่บน GPU ของ AMD ที่ช่วยเพิ่ม Bandwidth ของหน่วยความจำและลด Latency
- AMD FidelityFX Super Resolution (FSR): เทคโนโลยีการอัปสเกลภาพของ AMD ที่ช่วยเพิ่มเฟรมเรตโดยไม่ลดทอนคุณภาพกราฟิกมากนัก
- APU (Accelerated Processing Unit): ชิปประมวลผลที่รวม CPU และ GPU (ซึ่งใช้สถาปัตยกรรม RDNA ในส่วนของ GPU) เข้าไว้ด้วยกัน
อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง:
- การ์ดจอ AMD Radeon RX Series (เช่น RX 5000, RX 6000, RX 7000, RX 9000 series): การ์ดจอแยกที่ใช้สถาปัตยกรรม RDNA
- AMD Ryzen APU (บางรุ่น): APU ที่มี iGPU โดยใช้สถาปัตยกรรม RDNA (เช่น Ryzen 7 8700G ที่ใช้ RDNA 3)
- PlayStation 5 และ Xbox Series X/S: เครื่องเกมคอนโซลที่ใช้ GPU พื้นฐานสถาปัตยกรรม RDNA 2