USB (Universal Serial Bus)

USB คืออะไร

USB (Universal Serial Bus) คือมาตรฐานอุตสาหกรรมสำหรับกำหนดข้อกำหนดของสายเคเบิล ขั้วต่อ และโปรโตคอล (ข้อตกลงร่วมกัน) สำหรับการเชื่อมต่อสื่อสารและจ่ายพลังงานไฟฟ้าระหว่างคอมพิวเตอร์กับอุปกรณ์ต่อพ่วงหลากหลายชนิด เป็นมาตรฐานที่ทำให้การเชื่อมต่ออุปกรณ์ต่าง ๆ เข้ากับคอมพิวเตอร์เป็นเรื่องง่ายและเป็นสากล

หน้าที่สำคัญ:

  • เชื่อมต่ออุปกรณ์ต่อพ่วง: เป็นพอร์ตและสายเคเบิลหลักสำหรับเชื่อมต่ออุปกรณ์ต่างๆ เข้ากับคอมพิวเตอร์ โน้ตบุ๊ก แท็บเล็ต สมาร์ทโฟน และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ เช่น เมาส์, คีย์บอร์ด, เครื่องพิมพ์, แฟลชไดรฟ์, ฮาร์ดไดรฟ์ภายนอก, กล้องดิจิทัล, และอุปกรณ์ชาร์จแบตเตอรี่
  • ถ่ายโอนข้อมูล: ทำหน้าที่รับส่งข้อมูลระหว่างอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อ โดยมีความเร็วในการถ่ายโอนข้อมูลที่แตกต่างกันไปตามเวอร์ชันของ USB
  • จ่ายไฟ: สามารถจ่ายกระแสไฟฟ้าให้กับอุปกรณ์ที่เชื่อมต่อได้ ทำให้ไม่ต้องใช้อะแดปเตอร์จ่ายไฟแยกสำหรับอุปกรณ์บางชนิด เช่น แฟลชไดรฟ์ หรือเมาส์

เกร็ดน่ารู้:

  • วิวัฒนาการของ USB (เวอร์ชันหลัก): USB มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องเพื่อเพิ่มความเร็วในการถ่ายโอนข้อมูลและประสิทธิภาพในการจ่ายไฟ
    • USB 1.x: เป็นเวอร์ชันแรกๆ มีความเร็วต่ำ (สูงสุด 12 Mbps) และใช้สำหรับอุปกรณ์พื้นฐาน
    • USB 2.0 (Hi-Speed USB): เปิดตัวในปี 2000 ความเร็วสูงสุด 480 Mbps (Megabits per second) เป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายและยังคงพบเห็นได้ในอุปกรณ์บางชนิด
    • USB 3.x (SuperSpeed USB):
      • USB 3.0 (USB 3.1 Gen 1 / USB 3.2 Gen 1×1): เปิดตัวในปี 2008 ความเร็วสูงสุด 5 Gbps (Gigabits per second) หรือ 625 MB/s (Megabytes per second) มักมีพอร์ตและขั้วต่อภายในเป็นสีน้ำเงิน
      • USB 3.1 (USB 3.1 Gen 2 / USB 3.2 Gen 1×2): เปิดตัวในปี 2013 ความเร็วสูงสุด 10 Gbps (1,250 MB/s)
      • USB 3.2 (USB 3.2 Gen 2×2): เปิดตัวในปี 2017 ความเร็วสูงสุด 20 Gbps (2,500 MB/s)
    • USB4: เปิดตัวในปี 2019 ใช้ขั้วต่อ USB-C และใช้โปรโตคอลพื้นฐานจาก Thunderbolt 3 ทำให้มีความเร็วสูงถึง 40 Gbps และรองรับการส่งวิดีโอ (DisplayPort Alt Mode) และการจ่ายไฟสูงๆ
    • USB4 Version 2.0: เป็นมาตรฐานล่าสุดที่กำลังจะมาถึง ให้ความเร็วสูงสุด 80 Gbps
  • ประเภทของขั้วต่อ USB (USB Connector Types):
    • USB Type-A: เป็นขั้วต่อแบบสี่เหลี่ยมผืนผ้าที่คุ้นเคยกันดี พบได้ทั่วไปบนคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่างๆ
    • USB Type-B: ขั้วต่อสี่เหลี่ยมจัตุรัส มักใช้กับอุปกรณ์ขนาดใหญ่ เช่น เครื่องพิมพ์
    • USB Micro-B: ขั้วต่อขนาดเล็ก มักใช้กับสมาร์ทโฟนรุ่นเก่าๆ และอุปกรณ์พกพา
    • USB Mini-B: ขั้วต่อที่เล็กกว่า Micro-B พบได้ในอุปกรณ์รุ่นเก่าบางชนิด เช่น กล้องดิจิทัล
    • USB Type-C (USB-C): เป็นขั้วต่อแบบใหม่ที่มีขนาดเล็ก พลิกกลับด้านเสียบได้ (Reversible) และรองรับคุณสมบัติที่หลากหลาย เช่น การถ่ายโอนข้อมูลความเร็วสูง, การจ่ายไฟ (Power Delivery), และการส่งสัญญาณวิดีโอ (DisplayPort Alt Mode, HDMI Alt Mode) กลายเป็นมาตรฐานที่ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว
  • USB Power Delivery (USB PD): เป็นมาตรฐานที่ช่วยให้ USB Type-C สามารถจ่ายพลังงานได้สูงขึ้น (สูงสุด 240W ใน USB PD 3.1) ทำให้สามารถชาร์จโน้ตบุ๊กหรือจ่ายไฟให้อุปกรณ์ที่ต้องการพลังงานมากได้

คำศัพท์ที่เกี่ยวข้อง:

  • Mbps (Megabits per second) / Gbps (Gigabits per second): หน่วยวัดความเร็วในการถ่ายโอนข้อมูล
  • MB/s (Megabytes per second): หน่วยวัดความเร็วในการถ่ายโอนข้อมูล (1 Byte = 8 Bits)
  • Port: ช่องเสียบสำหรับเชื่อมต่ออุปกรณ์
  • Cable: สายเคเบิลสำหรับเชื่อมต่อ
  • Thunderbolt: เทคโนโลยีการเชื่อมต่อความเร็วสูงที่พัฒนาโดย Intel ซึ่งใช้ขั้วต่อ USB-C และมีคุณสมบัติคล้ายคลึงกับ USB4

อุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง:

  • คอมพิวเตอร์/โน้ตบุ๊ก: มีพอร์ต USB สำหรับเชื่อมต่ออุปกรณ์ภายนอก
  • สมาร์ทโฟน/แท็บเล็ต: ใช้ USB สำหรับชาร์จและถ่ายโอนข้อมูล
  • แฟลชไดรฟ์/External HDD/SSD: อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลแบบพกพาที่เชื่อมต่อผ่าน USB
  • เมาส์/คีย์บอร์ด: อุปกรณ์ป้อนข้อมูลที่เชื่อมต่อผ่าน USB
  • เครื่องพิมพ์/สแกนเนอร์: อุปกรณ์ต่อพ่วงที่เชื่อมต่อผ่าน USB
  • Power Adapter/Charger: ใช้ USB ในการจ่ายไฟชาร์จอุปกรณ์